GRONINGEN VAN LAND EN VOLK 1934

 ONS VOLKSKARAKTER.

door F. Koster

Naar aanleiding van onze artikelenserie over „Land en Volk van Groningerland'' In het Nieuwsblad van het Noorden ontvingen wij enkele brieven, waarin deels instemming werd betuigd met den door ons ontwikkelden gedachtengang over den invloed van het natuurlijk milieu op het karakter van de Groningers, deels onze beschouwing in twijfel werd getrokken. Dat over dit vraagstuk, namelijk het vraagstuk der vorming van ons volkskarakter, meeningsverschillen bestaan, ligt voor de hand. In de eerste plaats is de wetenschap, welke zich op de studie der volkskarakters toelegt, nog zeer weinig ontwikkeld, in de tweede plaats ontbreekt het ons aan kennis over de geheels levensgeschiedenis van het Groninger volk, althans aan veelzijdige kennis. 

Hoogst moeilijk is het om uit te maken welke eigenschappen aangeboren zijn en welke verworven. Wat vooral zeer noodig is zijn beschrijvingen, zoogenaamde psychogrammen, van de menschen, waarvoor in de eerste plaats een beroep zal moeten worden gedaan op psychologisch geschoolden. Wij denken bijvoorbeeld aan medici, vooral psychiaters, aan predikanten. Het verheugt ons op een studie van een der predikanten uit Groningerland de opmerkzaamheid te kunnen vestigen, namelijk op een onderzoek van ds. N. Lofvers te Warfum ïn een evangelisch tijdschrift. Onze briefschrijver W. heeft ons zeer verplicht door ons op dit onderzoek opmerkzaam te maken Speciaal behandelt deze predikant het karakter der Noord-Groningers. Wij veroorloven ons uit zijn artikel slechts bijgaand staatje over te nemen; voor discussie of bestrijding van een of ander is hier geen plaats. Hierin worden de eigenschappen van. de Noord-Groningers aldus met die der Friezen vergeleken.

De Psychogram volgens ds N. Lofvers predikant te Warffum

Vergeleken met den Fries zou de Noord Groninger niet zoo vast in zijn schoenen staan, wat zijn eigen meening betreft. Ds. Lofvers schrijft dit toe aan de sterke vermenging van de bewoners der Ommelanden, oorspronkelijk Friezen, met de Saksers, die een veel minder sterk zelfstandigheidsgevoel zouden bezitten. Idealiseren doet de Noord- Groninger niet,, daarvoor is hij te nuchter. Verder constateert Lofvers een flinke activiteit, een geringe emotionaliteit en een sterke volharding. Kloek, stoer en bedaard,

n Woar verhoal over n hond dij proaten kon.

Knoalster Annekedote

n Proatende hond in d'Oraanjestroade

Dou ik in mien jeugdjoaren nog op t Knoal touhuil, dou heb k ais n weddenschop om n hond dij proaten kon verloren. In de jachtwaaide van t toun bekìnde kefee t Hoekje bie Drouwenermond schoot mie ais n moal welbekìnde stamgast aan, mit d’opmaarken:“Ik`kin n hond dij proaten kin.”staarvenswoar!. Komnou gaauw kirrel!, hier hest n pilsie van mie en schaai toch uut mit dien gezoes over dij hond.  

Mor hai bleef der mor over deurgoan. 

“Wedden?” Nee.

t Verhoal wuir in t ìnde aalsmor staarker. d’Hond kon allerdeegs ook nog kleuren van nkaander onderschaaiden en dij weddenschop leek mie interessanter tou.

Ik heurde t geld al in de buutse rabbeln..

Noa laank en braid… “Goud, wie wedden derom.”

Hai gaf mie n adres op van n Berend in d’Oraanjestroade en op n zotterdagnommedag bin k der hin west. d’Hond zag der hail gewoon uut, niks op aan te maarken. Behaalve zien snoede din, dij was wat bezunders.

Zien bovenkoake was oardeg wat langer din t onderste dail. Meschain was dat t wat t der om dee en dat e doardeur klaanken tot woorden omvörmen kon. Wat d’hond aalmoal tegen mie zegd heb, dat bin k slichtweg vergeten. Wel de kreet: “Ooongger”, doar je dudelk honger in heuren konden is mie wel biebleven. En dat mout zegd worden: d’hond kon goud overweg mit t sorteren van gekleurde koatsebalen in de goie kleur.

Ie maggen t leuven of nait, mor dij weddenschop heb k dou wel MOOI verloren.

Een mooie herinnering aan die warme zomer van 1976

In de zomer van 1976 besteedde ik een deel van mijn vacantie als begeleider van een zomerkamp in Elsloo bij Appelscha  voor geestelijk gehandicapten uit de Kanaalstreek. Het was een internationaal gebeuren en de plaatselijke krant schreef er zeer uitgebreid over. Ik heb zelf een hele mooie herinnering aan deze tijd over gehouden. Nu veertig jaar later kijk hierop met veel plezier terug via de kranteartikelen.

gespeeld. Dat laatste was vooral erg belangrijk en het mooie weer werkte wat dat betreft natuurlijk ook geweldig mee